SMART Business 3/2025 | Page 81

Obecność takich inwestorów stworzyła efekt „ społecznego dowodu słuszności” na niespotykaną skalę. Każdy kolejny inwestor mógł powiedzieć sobie: „ Jeśli Microsoft i Qatar Investment Authority zainwestowali, to znaczy, że przeprowadzili gruntowną due diligence. Po co mam duplikować ich pracę?”. To klasyczny przykład zachowań stadnych w venture capital, które mogą być szczególnie niebezpieczne w gorących sektorach, takich jak AI, gdzie strach przed przegapieniem następnej wielkiej okazji może przesłonić zdrowy rozsądek.
Liczby, które nie miały prawa istnieć
220 milionów dolarów przychodów w 2024 r. – tak brzmiały oficjalne dane Builder. ai, przedstawiane inwestorom i mediom. Firma raportowała spektakularny wzrost rok do roku, tysiące zadowolonych klientów na całym świecie, ekspansję na nowe rynki i rosnące marże.
Prawda była bardziej brutalna – rzeczywiste przychody wynosiły około 50 milionów dolarów. Oznacza to, że firma zawyżała swoje wpływy o ponad 340 %. Jak to było możliwe? Między innymi przez system wystawiania lewych faktur z indyjskim startupem VerSe Innovation – również jednorożcem wycenianym na ogromne kwoty.
Między 2021 a 2024 rokiem obie firmy przeprowadziły takie operacje na łączną kwotę około 180 milionów dolarów. Usługi często w ogóle nie istniały lub były drastycznie przewartościowane. Round-tripping był jednak tylko wierzchołkiem góry lodowej. Builder. ai stosował cały arsenał nieuczciwych praktyk księgowych, takich jak księgowanie przychodów przed rozpoczęciem prac dla klienta, raportowanie wpływów od kontrahentów, którzy nigdy nie zapłacili za usługi ani nie używali produktów firmy czy fałszowanie kluczowych wskaźników prezentowanych inwestorom.
Prawda wychodzi na jaw
Prawda o Builder. ai wyszła na jaw nie przez heroiczne śledztwo dziennikarskie czy czujność regulatorów, ale przez prozaiczny problem z płynnością finansową. Firma była winna gigantyczne kwoty swoim dostawcom usług technologicznych: między 80 a 88 milionów dolarów Amazon Web Services za usługi chmurowe AWS, między 20 a 30 milionów dolarów Microsoftowi, swojemu własnemu strategicznemu partnerowi i inwestorowi.
Gdy wierzyciel Viola Credit odkrył prawdę o sytuacji finansowej Builder. ai i przejął środki z kont firmy, okazało się, że startup ma zaledwie 5 milionów dolarów w funduszach ograniczonych. Nie wystarczyło nawet na wypłaty dla ponad 1000 pracowników.
Koniec gry w ciągu 72 godzin
Wszystko rozpadło się z prędkością światła. W poniedziałek Builder. ai był jeszcze jednorożcem wartym 1,5 miliarda dolarów. W czwartek firma nie miała pieniędzy na wypłaty.
Sekwencja wydarzeń była wręcz drastyczna: Dzień 1: Viola Credit odkrywa rozbieżności w sprawozdaniach finansowych. Dzień 2: Przejęcie 37 milionów dolarów z kont Builder. ai przez wierzyciela.
smart-magazine. pl
81