europejskie czy globalne? Czy możemy mówić o systemowej zmianie podejścia do konstrukcji i stosowania wskaźników referencyjnych w umowach finansowych?
KP: Reforma wskaźników referencyjnych w Polsce to część globalnego trendu zapoczątkowanego aferą LIBOR. W całej Unii Europejskiej wprowadzono obowiązek dostosowania wskaźników do standardów BMR – czyli większej przejrzystości, oparcia na danych transakcyjnych i niezależności administratora.
Zmiany te są systemowe – dotyczą nie tylko technicznych aspektów obliczania wskaźników, ale też zmiany filozofii: odchodzimy od „ miękkich” benchmarków opartych na deklaracjach, na rzecz twardych danych rynkowych. Dla Polski oznacza to konieczność nie tylko wymiany wskaźnika, ale i zmiany kultury prawnej i finansowej – od konstruowania umów, przez komunikację z klientem, aż po praktykę orzeczniczą sądów.
DJ: Czy orzeczenie TSUE może wpłynąć na politykę kredytową banków wobec przedsiębiorstw? Czy firmy powinny spodziewać się zaostrzenia warunków kredytowania lub zmian w konstrukcji umów kredytowych?
KP: Tak. Jeśli TSUE potwierdzi, że klauzule WIBOR są abuzywne lub nieprzejrzyste, banki najprawdopodobniej zaostrzą swoje procedury kredytowe, zwłaszcza wobec małych i średnich firm. Możemy spodziewać się większej liczby zastrzeżeń w umowach kredytowych, klauzul rewizyjnych dotyczących zmiany wskaźników lub wyższych wymogów dokumentacyjnych. Z perspektywy przedsiębiorcy oznacza to konieczność dokładniejszego analizowania każdej umowy kredytowej – najlepiej z udziałem prawnika lub doradcy finansowego. Firmy, które nie przygotują się na tę zmianę, mogą zostać zaskoczone nową jakością relacji z bankami – mniej partnerską, a bardziej zabezpieczoną pod kątem ryzyka regulacyjnego.
DJ: Jak sprawa WIBOR przed TSUE jest postrzegana przez międzynarodowe instytucje finansowe i inwestorów zagranicznych? Czy wpływa to na ocenę ryzyka inwestycyjnego w Polsce?
KP: Międzynarodowe instytucje i inwestorzy zagraniczni uważnie obserwują polską scenę finansową, zwłaszcza po precedensie frankowym. Dla wielu z nich sprawa WIBOR-u to papierek lakmusowy stabilności systemu prawnego i przewidywalności regulacyjnej w Polsce. Potencjalne masowe unieważnienia lub zmiany umów mogą zostać odebrane jako ryzyko prawne i reputacyjne, wpływając na decyzje inwestycyjne – nie tylko wobec sektora bankowego, ale i całej gospodarki.
Z drugiej strony, szybka i przejrzysta reforma wskaźników referencyjnych może być pozytywnym sygnałem, że Polska potrafi dostosować się do standardów europejskich i dba o interesy uczestników rynku. Dużo zależy od tego, jak zareagują sądy, regulatorzy i banki – i czy wyciągniemy wnioski z lekcji frankowej.
DJ: Dziękuję za rozmowę.
smart-magazine. pl
105